Erfenissen gaan helaas nog vaak gepaard met familiale ruzies en conflicten tussen erfgenamen. Wat vaak vergeten wordt, is: communication is key. Door tijdens het leven het gesprek aan te knopen en duidelijke afspraken te maken met uw erfgenamen, kunnen wellicht heel wat conflicten vermeden worden.
In dit artikel gaan we in op een aantal ‘instrumenten’ om het gesprek aan te knopen en een aantal afspraken in familiale context te documenteren.
Familiaal overleg versterkt de familieband
Communicatie is essentieel om conflicten te voorkomen. Familiaal overleg waarbij familieleden de kans krijgen om open en eerlijk te kunnen spreken over hun gedachten, gevoelens en verwachtingen kan helpen om misverstanden te voorkomen en zal allicht een positieve invloed op de familieband hebben. Het spreekt voor zich dat er heel wat voordelen verbonden zijn aan een regelmatig familiaal overleg:
- Samenwerking en binding: Open communicatie bevordert de samenwerking en samenhang binnen de familie. Gezamenlijk kunnen problemen worden aangepakt en beslissingen worden genomen.
- Probleemoplossing en besluitvorming: Door met elkaar te praten over uitdagingen en mogelijke oplossingen, kunnen familieleden hun verschillende perspectieven delen en worden ze gestimuleerd om samen tot een oplossing te komen waar iedereen zich in kan vinden.
- Vertrouwen en begrip: Communiceren helpt om vertrouwen op te bouwen en relaties te versterken. Onwetendheid, vaak een bron van frustratie, kan zo plaats maken voor begrip.
Familiecharter: goede afspraken maken goede vrienden
In een familiebedrijf is familiaal overleg vaak niet voldoende en is het raadzaam om binnen de familie meer bindende afspraken te maken. Deze afspraken worden gedocumenteerd in een familiecharter.
Het familiecharter is een weergave van de waarden die belangrijk zijn voor de familie, de (toekomst)visie, de spelregels voor de familie in relatie tot het familiebedrijf. Het is een leidraad met afspraken waar familieleden zich aan moeten houden.
Een familiecharter vergt uiteraard wat denkwerk en het spreekt voor zich dat het op maat van de familie moet worden gemaakt. De sterkte van een familiecharter?
- Het voorkomen van conflicten: de familie wordt gestimuleerd om in onderling overleg duidelijke afspraken te maken. Het familiecharter fungeert als een leidraad voor de familie en het familiebedrijf.
- De transparantie en duidelijkheid: Het charter zorgt voor transparantie en duidelijkheid over de verwachtingen en verantwoordelijkheden van elk familielid binnen het familiebedrijf.
- De continuïteit: Het familiecharter helpt om de continuïteit van het familiebedrijf te waarborgen door duidelijke regels te stellen voor familiale opvolging, de overdracht van aandelen. Het familiecharter kan o.a. de spelregels voor actieve en niet-actieve familieleden in het familiebedrijf bepalen.
Let op:
een familiecharter is geen juridisch bindend document. Het zal in een bedrijfscontext dus ook steeds van belang zijn om met de nodige aandacht een aandeelhoudersovereenkomst op te maken (wat wel juridisch bindend is).
Globale erfovereenkomst
Bij een globale erfovereenkomst worden in overleg met de erfgenamen afspraken gemaakt over de verdeling van de nalatenschap. Het biedt erfgenamen de mogelijkheid om vragen te stellen. De redenen voor ongelijke verdelingen (bijvoorbeeld omdat rekening wordt gehouden met schenkingen die in het verleden al werden gedaan) kunnen nog bij leven worden toegelicht.
Ook hier is duidelijk dat communicatie ervoor kan zorgen dat erfgenamen bij het overlijden niet voor (onaangename) verrassingen komen te staan. Een globale erfovereenkomst kan nuttig zijn voor:
- Het voorkomen van conflicten: Door op voorhand duidelijke afspraken te maken over de verdeling van de nalatenschap, kunnen latere discussies en onenigheden worden vermeden.
- Gelijke behandeling: Door alle erfgenamen te betrekken, voelen ze zich gehoord en gerespecteerd. Het geeft hen de kans om in dialoog te gaan en te begrijpen.
- Transparantie en duidelijkheid: onzekerheid en verrassingen maken plaats voor transparantie en duidelijkheid over de afwikkeling van de nalatenschap. Deze kennis van zaken draagt bij aan de harmonie.
Voorkomen is beter dan genezen
Vaak kunnen conflicten vermeden worden door open communicatie tijdens het leven: het biedt erfgenamen de mogelijkheid om de dialoog aan te gaan, vragen te stellen en begrip te krijgen voor bepaalde keuzes die worden gemaakt.
Door al tijdens het leven duidelijke afspraken te maken in de vorm van een globale erfovereenkomst of een familiecharter, kan familiale harmonie behouden blijven en kan duidelijkheid geschept worden over perspectieven over het familiebedrijf.
Benieuwd wat een familiecharter of een globale erfovereenkomst voor uw situatie kan betekenen of hoe u zo’n familiaal overleg kan structureren? Aarzel niet en contacteer het Private Client Services team!
