
Volgens Frederik De Graeve laat de regering-De Wever kmo’s opdraaien voor een gebrek aan strategische visie. Zijn oproep: 'Stop met tariefverhogingen te verkopen als een morele kruistocht tegen vermeend misbruik. Dit is geen rechtvaardige fiscale hervorming.'
Dit artikel is eerder verschenen op de website van De Tijd.
Regering laat kmo’s opdraaien voor gebrek aan strategische visie
Stop met tariefverhogingen te verkopen als een morele kruistocht tegen vermeend misbruik. Dit is geen rechtvaardige fiscale hervorming.
Geld uit je vennootschap halen wordt duurder. Waarom moeten kmo’s alweer opdraaien voor een begrotingsbeleid dat weigert strategische keuzes te maken? De aangekondigde maatregelen zijn geen hervorming. Ze zijn een fiscale draaiknop die men wat verder openzet omdat dat snel geld oplevert en politiek makkelijk te verkopen is.
De liquidatiereserve en VVPR bis: minder aantrekkelijk
In het VVPR bis-gunstregime voor kleine vennootschappen gaat de roerende voorheffing op de uitkering van dividenden van 15 naar 18 procent voor dividenden op aandelen die ingebracht zijn na 1 juli 2013. Tegelijk wordt de liquidatiereserve minder aantrekkelijk: wie niet liquideert, betaalt voortaan ook 18 procent. Het resultaat is dat de totale belastingdruk op kmo-dividenden stijgt van zo’n 32 naar 34,4 procent (en op winsten onderworpen aan het normale tarief van de vennootschapsbelasting gaat die zelfs van 36,25 naar 38,50%).
De kwestie: De regering-De Wever verhoogt de tarieven op de winstuitkering bij kleine vennootschappen.
De conclusie: In plaats van het systeem te herdenken kiest de regering onder het mom van de strijd tegen misbruik voor ‘gemakkelijke’ inkomsten, die de hele economie raken. Bovendien kunnen de tarieven later nog verder oplopen.
Dat klinkt misschien als een beperkte bijsturing, maar het principe is ronduit problematisch. Het is begonnen met een offensief van enkele regeringsleden tegen het zogenaamde misbruik van managementvennootschappen. In werkelijkheid treft de regering elke kleine vennootschap die ooit winst uitkeert: van de bakker om de hoek tot het familiebedrijf met tientallen werknemers. Een maatregel die iedereen raakt, is per definitie geen gerichte aanpak van misbruik. Het is een algemene belastingverhoging met een misleidend etiket.
Gemakkelijke inkomsten
Dat is wat je krijgt als een begroting structureel in het rood staat en je weigert aan de uitgavenkant te hervormen. In plaats van het systeem te herdenken kiest men voor de ‘gemakkelijke’ inkomsten: belastingen die administratief al bestaan en dus snel te innen zijn. Roerende voorheffing? Even omhoog. Liquidatiereserve? Even minder voordelig. Klaar.
Stop met tariefverhogingen te verkopen als een morele kruistocht tegen vermeend misbruik.
Dat is geen ideologisch doordachte verschuiving naar ‘de sterkste schouders’. Wie echt alleen de top wil raken, moet durven te sleutelen aan het fundament: minder uitzonderingsregimes, minder versnippering, een eenvoudiger en breder belastingsysteem. Dat vergt politieke ruggengraat, niet een tariefje hier en daar optrekken.
Economische gevolgen van hogere belastingdruk
De fiscale druk op kmo’s verhogen is ook economisch niet slim. Kmo’s zijn geen passieve melkkoeien: ze reageren. Minder netto-uitkering betekent minder rendement op ondernemerschap, minder ruimte om risico te nemen, en minder zin om te investeren. En wie zegt dat een dividenduitkering per definitie een frivoliteit is, begrijpt het kmo-leven niet. Voor veel ondernemers is dat hun pensioen, hun buffer, hun beloning voor jaren onzekerheid.
De overheid kan dat rendement blijven afknijpen, maar dan krijg je voorspelbaar gedrag: investeringen worden uitgesteld, variabele verloningen beperkt, prijzen stijgen om marges te redden, enzovoort. Je belast dus niet alleen ondernemers, maar uiteindelijk ook werknemers en consumenten. Een belasting die rondwaart in de economie als een stille inflatie.
Slippery slope
Nog een reden waarom dit slecht beleid is: zodra je dit pad opgaat, wordt het de standaardoplossing bij elke volgende begrotingsput. Vandaag 18 procent, morgen 20 procent, overmorgen een algemene meerwaardetaks met uitzonderingen, die later verdampen. Kijk naar hoe de effectentaks op korte tijd is geëvolueerd. Het wordt een slippery slope of hellend vlak waarop de kmo’s bij elke begrotingscontrole wat extra gewicht krijgen.
Intussen blijft de kernvraag onaangeroerd: waarom slagen we er niet in een overheid te bouwen die met haar middelen toekomt zonder stiekem steeds dieper in de zakken van de productieve middenlaag te graaien?
Conclusie: Begrotingspaniek ten koste van kmo’s
Als de regering echt misbruik wil aanpakken, doe het dan precies en consequent. Definieer wat oneigenlijk gebruik is, controleer harder, sanctioneer gericht. Maar stop met tariefverhogingen te verkopen als een morele kruistocht tegen vermeend misbruik. Dit is geen rechtvaardige fiscale hervorming. Dit is begrotingspaniek ten koste van kmo’s. België heeft ondernemers nodig om welvaart te maken. Niet om zijn politieke inertie en gebrek aan vooruitziendheid te financieren.