Het huwelijkscontract speelt uiteraard een rol als het vermogen verdeeld wordt op het ogenblik van overlijden van één van de echtgenoten of bij echtscheiding.
Maar het huwelijkscontract is ook van belang op het ogenblik dat de waarde wordt bepaald van aandelen, in het kader van een geplande reorganisatie of overdracht bijvoorbeeld of gewoon in het kader van een globale vermogensplanning.
De aandelen die in het aandelenregister op uw naam staan, zijn 'eigen' wat betreft de lidmaatschapsrechten. Dit betekent vnl. dat u het stemrecht uitoefent, zelfs als de vennootschap oorspronkelijk met gemeenschappelijk geld zou zijn opgericht. Maar dat wil niet automatisch zeggen dat de vermogenswaarde ook automatisch 'eigen' is. Alles hangt af van het (gekozen) huwelijksstelsel, hoe en wanneer die aandelen verworven werden, enz. Het verdient aanbeveling de impact hiervan op uw vermogen tijdig te (laten) bekijken.
Bij het uitwerken van een vermogensplanning is het dus belangrijk de nodige aandacht te besteden aan het huwelijkscontract of andere samenlevingsafspraken. Fiscale maar ook niet fiscale argumenten zoals de wensen van de betrokkenen, de gezinssituatie of andere omstandigheden kunnen ervoor pleiten het bestaande contract aan te vullen met bepaalde bedingen. Hieronder gaan we kort in op enkele mogelijkheden waarbij we in eerste instantie focussen op gehuwden:
- Bij het huwelijk onder een gemeenschapsstelsel zal de ene helft van het gemeenschappelijk vermogen volle eigendom blijven van de overlevende echtgenoot, terwijl de andere helft, vermeerderd met het eigen vermogen van de eerst stervende, de nalatenschap vormt. Indien de langstlevende samen met kinderen erft, bekomt de langstlevende in principe het vruchtgebruik op de ganse nalatenschap en de kinderen de blote eigendom.
Indien de echtgenoten elkaar willen beschermen, wordt er veelal gekozen voor een keuzebeding. Hierdoor heeft de langstlevende de mogelijkheid om de huwgemeenschap te verdelen naar eigen inzichten. In het meest verregaande geval kan de langstlevende alle goederen van de huwgemeenschap naar zich toetrekken. Dit wordt ook een verblijvingsbeding genoemd, een zogenaamd ‘langst leeft al heeft’-beding. Dergelijk beding heeft echter wel een fiscale weerslag maar ook hiervoor zijn er weer mogelijkheden om dit te beperken/vermijden.
- Bij een huwelijk met zuivere scheiding van goederen zal de nalatenschap slechts samengesteld zijn uit de eigen goederen van de overledene. Indien de langstlevende samen met kinderen erft, bekomt de langstlevende in principe het vruchtgebruik op deze eigen goederen en de kinderen de blote eigendom.
Ook hier bestaan er mogelijkheden om de echtgenoten te beschermen. Zo kunnen zij opteren voor de toepassing van een finaal verrekenbeding. Hierdoor blijft elke echtgenoot eigenaar van zijn eigen goederen maar ontstaat er een vordering van de ene echtgenoot op de andere. Er kan bij dergelijk huwelijksstelsel ook geopteerd worden voor het creëren van een interne toegevoegde gemeenschap. Zo kunnen bv. aandelen van het familiebedrijf of een belangrijk onroerend goed hieraan worden toegevoegd. Indien hieraan dan, zoals hoger beschreven, een keuzebeding wordt gekoppeld, zou de langstlevende ervoor kunnen opteren het goed opgenomen in de interne toegevoegde gemeenschap in volle eigendom te verwerven i.p.v. enkel het vruchtgebruik. Zulk een toegevoegd interne gemeenschap kan nuttig zijn als de kinderen jong zijn, bij zgn. weder samengestelde gezinnen…
Het is dus aanbevelenswaardig om ook uw huwelijkscontract te betrekken in een vermogensplanning of een reorganisatie van aandelen. We raden u aan contact op te nemen met één van onze experten van het Private Client Services team via info.pcs@be.gt.com.
