Relance-uren: terug van weggeweest

Tijdens de gezondheidscrisis in 2021 en 2022 werd het principe van relance-uren in het leven geroepen. De sociale partners hebben de relance-uren nu opnieuw ingevoerd voor de periode van juli 2023 tot juni 2025[1]. Hieronder lichten we kort toe wat deze relance-uren juist inhouden. 

Wat zijn relance-uren?

Relance-uren zijn bijkomende vrijwillige overuren die een werknemer kan presteren in een bepaalde periode. De werkgever is geen overloon verschuldigd en er moet ook geen inhaalrust worden toegekend. De relance-uren worden betaald aan het normale tarief (100%).

Bovendien komen deze relance-uren bovenop de reeds bestaande 100 vrijwillige overuren. Het is niet vereist dat de werknemer eerst zijn vrijwillige overuren opneemt en daarna pas zijn relance-uren. Het overzicht hieronder geeft de verschillen tussen de relance-uren en ‘gewone’ vrijwillige overuren weer: 

Wanneer kunnen de relance-uren gepresteerd worden?

Werknemers kunnen maximaal 120 relance-uren presteren in elk van de volgende periodes: van 1 juli 2023 tot en met 31 december 2023, van 1 januari 2024 tot en met 31 december 2024 en van 1 januari 2025 tot en met 30 juni 2025.

Welke formaliteiten moeten vervuld worden?

Relance-uren worden, net als de vrijwillige overuren, gepresteerd op verzoek van de werkgever en met uitdrukkelijk schriftelijk voorafgaand akkoord van de werknemer. Deze overeenkomst is geldig gedurende 6 maanden en kan hernieuwd worden. Het loutere schriftelijk akkoord tussen partijen volstaat: er moet geen specifieke motivering of geldige reden zijn voor het presteren van de relance-uren.

De prestatie van de relance-uren mag niet tot gevolg hebben dat de daggrens van 11 uur en de weekgrens van 50 uur wordt overschreden. Rekening houdend met de Europese regelgeving inzake de arbeidstijd mag de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur niet meer dan 48 uur bedragen over een periode van 4 maanden.[2] Dit betekent dat op elk moment moet kunnen worden gegarandeerd dat de arbeidstijd, overuren inbegrepen, over een periode van vier maanden gemiddeld niet meer dan 48 uur heeft bedragen.

Werknemers met een deeltijds rooster kunnen enkel een beroep doen op relance-uren indien zij de normale grenzen per dag (9 uur) of per week (in beginsel 38 uur) voor voltijdse werknemers in hun onderneming overschrijden. Indien zij deze grenzen niet bereiken, maar wel uren presteren bovenop hun normaal rooster zijn dit overuren (en geen relance-uren), waarvoor een aparte regeling geldt.

Hoe passen fiscaliteit en sociale zekerheid in het plaatje van relance-uren?

In tegenstelling tot de vrijwillige overuren is het loon betaald voor de relance-uren vrij van RSZ-bijdragen en van bedrijfsvoorheffing.

Let wel dat deze belastingvrijstelling enkel toepassing vindt als er geen overloon betaald wordt voor deze relance-uren (betaling van overloon is immers niet verplicht). Indien de werkgever bijgevolg vrijwillig beslist om voor deze uren toch overloon te betalen, dient dit volledige uur te worden belast.

Besluit

Gelet op de mogelijke combinatie van relance-uren en vrijwillige overuren kan een werknemer tot in principe maximum 220 overuren vrijwillig presteren. Aangezien de relance-uren vrijgesteld zijn van sociale bijdragen en bedrijfsvoorheffing en er geen overloon betaald dient te worden, is het aangeraden om eerst dit saldo op te gebruiken en daarna pas gebruik te maken van de vrijwillige overuren.

[1] Wet 31 juli 2023 tot uitvoering van het afsprakenkader in het kader van de interprofessionele onderhandelingen voor de periode 2023-2024, BS 5 september 2023.

[2] Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd.