Belang gewijzigd standpunt voor bestuurders werkzaam in meerdere landen
Een persoon kan in meerdere landen van de Europese Economische Ruimte (EER) en Zwitserland benoemd zijn tot bestuurder of zaakvoerder van een vennootschap. Bij een internationale tewerkstelling dient te worden bepaald in welk land én in welk statuut de betrokkene socialezekerheidsbijdragen moet betalen.
Eind vorig jaar hebben de Belgische socialezekerheidsinstanties hun standpunt gewijzigd. Aan de hand van een voorbeeld lichten wij deze wijziging toe.
Toepassing van de EU-Verordening 883/2004
Eerst en vooral wordt - volgens de aanwijzingsregels van de EU-Verordening 883/2004 - bepaald welk land bevoegd is. In elk van de betrokken werkstaten moet conform de interne wetgeving worden beoordeeld of de uitgeoefende activiteit op hun grondgebied wordt aanzien als een werknemersactiviteit of een zelfstandigenactiviteit. In sommige landen wordt een bestuurdersactiviteit immers beschouwd als een werknemersactiviteit; in andere landen als een zelfstandigenactiviteit (zo ook bijvoorbeeld in België). De toepassing van de aanwijzingsregels en de aanvaarding door de Belgische socialezekerheidsinstanties van de kwalificatie van de activiteit door de werkstaat gaf echter aanleiding tot complexe situaties van dubbele onderwerping aan twee socialezekerheidsregimes. Wij lichten toe aan de hand van een voorbeeld.
Een persoon is woonachtig in België en is benoemd tot bezoldigd bestuurder van een Belgische vennootschap (kwalificatie als een zelfstandigenactiviteit), tot bezoldigd bestuurder van een Nederlandse vennootschap (kwalificatie als een werknemersactiviteit) en van een Franse vennootschap (kwalificatie als een werknemersactiviteit).
Conform de 'interne wetgeving' van deze drie werkstaten wordt dus eerst nagegaan of de uitgeoefende activiteit een werknemersactiviteit of een zelfstandigenactiviteit is. Nadien wordt in toepassing van de EU-Verordening 883/2004 bepaald welke staat bevoegd is. In ons voorbeeld is België de bevoegde staat en zal de Belgische sociale zekerheid van toepassing zijn.
Gewijzigd standpunt Belgische socialezekerheidsinstanties
Als tweede stap wordt het statuut bepaald waarin Belgische socialezekerheidsbijdragen moeten worden betaald. De Belgische socialezekerheidsinstanties hebben in dit verband hun standpunt gewijzigd.
Voorheen bleef België de kwalificatie van de werkstaat (zie eerste stap) aanvaarden om te bepalen of de betrokkene socialezekerheidsbijdragen als werknemer en/of als zelfstandige moest betalen. In ons voorbeeld had dit een dubbele onderwerping tot gevolg. De betrokkene betaalde Belgische socialezekerheidsbijdragen als zelfstandige op het inkomen als bestuurder van de Belgische vennootschap én Belgische socialezekerheidsbijdragen als werknemer op het totale inkomen als bestuurder van de Nederlandse en de Franse vennootschap.
De Belgische socialezekerheidsinstanties hebben in tussentijd hun standpunt in overeenstemming gebracht met het internationaal toegepaste principe dat, eens de bevoegde staat is bepaald, deze staat de uitgeoefende activiteiten kwalificeert volgens het interne recht. Zij moet geen rekening houden met de kwalificatie van de activiteit door de werkstaat.
In ons voorbeeld is België de bevoegde staat. De Belgische socialezekerheidsinstanties zullen in overeenstemming met het interne Belgische recht oordelen dat de activiteit van de bestuurder een zelfstandige activiteit is. Dit betekent dat de betrokkene énkel als zelfstandige Belgische socialezekerheidsbijdragen moet betalen op het totale inkomen genoten uit de 3 bestuurdersmandaten. Er zal geen sprake meer zijn van betaling van socialezekerheidsbijdragen in twee statuten.
Bestuurders of zaakvoerders die in het verleden in België bijdragen hebben betaald, zowel in het regime van werknemers als in het regime van zelfstandigen, kijken best hun tewerkstellingssituatie na en vragen desgevallend een regularisatie aan van de laatste 3 jaar.
